พระพุทธชินราช เนื้อดิน กรุวัดบึงสามพัน จังหวัดอุตรดิตถ์

พระกรุบึงสัมพันธ์ อ.พิชัย จ.อุตรดิตถ์ กรุขึ้นที่วัดร้างข้างบึงบางส่วนถูกน้ำท่วม เนื้อมักจะมีราดินขึ้น เนื้อดินเผาจัด แกร่ง มีพิมพ์หลายพิมพ์ พิมพ์นาง พิมพ์ลีลา ศิลป์สุโขทัยตอนปลายคาบเกี่ยวอยุธยาได้รับอิทธิพลจากองค์พระพุทธชินราช วัดใหญ่ (เมืองพิชัยใกล้กับเมืองสองแคว) พุทธคุณล่ำลือกันมานาน โดยเฉพาะพิมพ์ใหญ่เป็นที่ชื่นชอบของนักเลงพระรุ่นเก่า ในเรื่องคงกระพัน มหาอำนาจ กันภูตผี สิ่งอวมงคล ถ้าพิมพ์นางดีทางเมตตามหานิยม พิมพ์พระชินราชมีขึ้นหลายกรุในเขต อ.พรหมพิราม(พิษณุโลก) อ.เมือง(พิษณุโลก) อ.พิชัย(อุตรดิตถ์)ในการแยกกรุพิมพ์นั้นต้องดู พิมพ์ และ เนื้อหาเป็นสำคัญ
เซียนพระรุ่นเก่า โดย http://www.saranugrompra.com ได้ให้ข้อมูลเพิ่มเติม....พระบึงสามพันเป็นพระกรุเก่าที่รู้จักกันมาเนิ่นนานแล้ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งในวงการพระเครื่อง ชื่อเสียงเรียงนามด้วยความคงกระพันชาตรีนั้นกระฉ่อนมานานเต็มที่ ถ้าจะเปรียบเป็นนักเลงแล้วก็หาตัวเทียบยาก บารมีแผ่กว้างไปไกลหลาย ๆ บางทีเดียว นักเลงหน้าใหม่กระจอกงอกง่อย อือฮือไม่ขึ้น ยากที่ใครจะดับรัศมีลงได้
นักสะสมพระเครื่องรุ่นเก่ารู้จักพระกรุนี้ดี นักสะสมรุ่นใหม่ก็ไม่ควรจะมองข้ามความสำคัญของพระกรุนี้ไปเสีย และถ้าหากใครก็ตามที่ได้ทุ่มตัวเข้าสู่วงการพระเครื่องแล้ว และไม่รู้จักพิมพ์นี้ก็เห็นทีจะต้องใช้เวลาอีกมาก กว่าจะเดินยืดอกอย่างสง่าผ่าเผยในสนามได้
นักเลงพระอาวุโสผู้หนึ่ง กล่าวถึงเรื่องพุทธานุภาพของพระกรุนี้ ยืนยันเต็มปากเต็มคำว่า"เรื่องหนังเหนียวละก็ยกให้บึงสามพันเขาไป พระกรุอื่นที่ว่าเหนียว ๆ นั้น ลองเอามายืนซัดกันสักตั้งปะไร ดูทีว่าใครจะแน่กว่ากัน" ก็เห็นจะไม่เป็นที่สงสัยละว่าทำไมคนเก่าคนแก่จึงยกย่องพระกรุนี้กันนัก
เท่าที่ทราบพระเครื่องพิมพ์นี้ ได้ถูกขุดพบในเขตอำเภอพิชัยก่อน และเป็นเวลานานมาแล้ว เนื้อพระส่วนใหญ่เป็นเนื้อกระเบื้องสีแดง มีความแกร่งมาก ด้านหลังขององค์พระมักจะแบนราบและมีรอยลายมือกดตอนพิมพ์พระปรากฏอยู่ ส่วนที่ปรากฏเป็นรอยกาบหมากหรือรอยตอกกดประทับลึกเป็นร่องนั้นมีน้อย อย่างไรก็ตาม ประวัติการขุดค้นพระบึงสามพันที่อำเภอพิชัยนี้ วงการพระเครื่องรู้จักมาไม่ต่ำกว่า 50-60 ปีแล้ว
พระบึงสามพันนี้มีหลายขนาดและหลายพิมพ์ ส่วนใหญ่จะเป็นพระปางมารวิชัย ประทับนั่งบนบัวคว่ำบัวหงายภายในซุ้มเส้นรอบองค์ ลักษณะบัวนั้นโดยทั่วไปเรียกบัวก้างปลา สำหรับเส้นซุ้มนั้นน่าจะถอดเค้ามาจากซุ้มเรือนละม้ายกับองค์หลวงพ่อพุทธชินราชมาก แต่ก็มีอิทธิพลของศิลปะยุคอู่ทองผสมอยู่ด้วย คือพระพาหาอ่อนช้อย ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ประการหนึ่งของพระเครื่องในยุคนี้ ชาวบ้านโดยทั่วไปเชื่อว่า พระบึงสามพันนี้ก็คือพระพุทธชินราชนั่นเอง โดยผู้สร้างได้ประยุกต์เอาศิลปะในยุคต่อ ๆ มาผนวกเข้าไว้